Content area
Full Text
Özet
Birçok sistemik hastalik veya sendromun agiz içinde özgün olan ya da olmayan bulgusu görülebilir. Agiz lezyonlari, hastaligin erken döneminde ortaya çiktiginda tani koymada yol gösterici ilk bulgu olabilecegi gibi hastaligin tamamlayici bulgusu olarak da karsimiza çikabilmektedir. Bu derlemede, sik görülen sistemik hastaliklarin ve nispeten sik olan genodermatozlarin özgün olan ve olmayan oral bulgularindan bahsedilerek bazi bulgular daha ayrintili olarak irdelenmistir. (Türk derm 2012; 46 Özel Sayi 2: 96-104)
Anah tar Ke li me ler: Agiz bulgusu; sistemik hastaliklar; genodermatozlar
Summary
Spesific or nonspesific oral lesions may be seen in the course of many systemic diseases or syndromes. While some may be early signs and first clues that may be helpful in the diagnosis or may be seen as complemantary findings. In this review, spesific or nonspesific findings of common systemic diseases and relatively frequent genodermatoses will be reviewed, and some will be discussed in detail. (Turk derm 2012; 46 Suppl 2: 96-104)
Key Words: Oral findings; systemic diseases; genodermatoses
Giris
Bu derlemede sistemik hastaliklar ve sendromlarda agiz bulgulari incelenmistir. Bu baslik, çok sayida hastaligi kapsayabileceginden önce sik görülen sistemik hastaliklar kendi içinde ait olduklari sistemlere göre gruplandirilarak degerlendirilmis ve ayri bir baslik altinda göreceli olarak daha sik rastlanan sendromlardan bahsedilmistir.
Sistemik Hastaliklarda Oral Mukoza
Sistemik hastaliklar deride oldugu gibi, agizda da birçok bulguya neden olabilirler. Bazi hastaliklarda agiz ve deri bulgulari birlikte iken, bazilarinda sadece agiz bulgularinin varligi tipiktir. Bu derlemede sistemik hastaliklarin sik görülen mukoza bulgularina deginilecek ve bazi özel agiz bulgularindan biraz daha ayrintili olarak bahsedilecektir. Hastaliklar olabildigince köken aldiklari sistemlere göre siniflandirilmistir.
Hematolojik hastaliklar
Anemi
Birçok hematolojik hastalik farkli oral mukoza bulgularina yol açabilir. Demir eksikligi dünyadaki en yaygin anemi nedenidir. Demir eksikligi anemisinden kaynaklanan oral bulgular çesitlidir. Anemi, eksfolyatif keilitin önemli nedenleri arasinda yer alir. Demir eksikligi anemisinde ayrica dil sirtindaki papillalari da etkileyen atrofik glossit, mukozal solukluk ve oral mukozanin generalize atrofisi görülebilir. Agizda hassasiyet ve yanma hissi olabilir1. Plummer-Vinson sendromu ya da Paterson-Kelly sendromunda da glossitle seyreden demir eksikligi anemisi görülür. Pernisiyöz anemide agiz bulgusu olarak stomatodini olur. Hastalik siddeti ve süresi ile iliskili olarak dilde odaksal ya da diffüz eritem, papillalarda ve mukozada atrofigörülür. Bu tabloda etkilenen alanlarda skuamöz hücreli karsinom için risk artisi bulunmaktadir2.
Atrofik glossit (Möller-Hunter glossiti) dilin, papillalarin silinmesi sonucu düz ve...